ردههاي ۱۴، ۱۵ و ۱۶ جدول به ترتيب در اختيار تيمهاي نفت، سپيدرود و سياه جامگان است. سه تيم از سه استان مختلف، از سه خطه متفاوت و فرسنگها فاصله از هم. اما اين سه تيم وجوه مشترک هم با هم کم ندارند. بزرگترين وجه اشتراک نفت، سپيدرود و سياه جامگان بعد از قعر جدولي و کانديداي سقوط بودن، تعلق آنها به بخش خصوصي در فوتبال است.
بخش خصوصي که حدود دو دهه است به فوتبال حرفهاي ايران ورود کرده و هر از گاهي هم سر و کله سرمايه گذاراني در ليگ برتر پيدا ميشود، سهم شان در ليگ شانزده تيمي هفدهم، سه، چهار تيم است از جمله نفت، سپيدرود و سياه جامگان. البته وجه تشابهات ديگري هم با يکديگر دارند که به آنها هم ميپردازيم. از جمله اين که هر سه باشگاه دست به تغيير روي نيمکتهاي خود زدهاند. آن هم تغييراتي متعدد و به نوعي سئوال برانگيز.
سياه جامگان ليگ را با اکبر ميثاقيان آغاز کرد، سپس عليرضا مرزبان را جايگزين سرمربي برکنار شدهاش کرد و بعد از درگيري فيزيکي يکي از مديران باشگاه در رختکن با مرزبان، آنها رضا عنايتي را بعنوان سومين سرمربي اين فصل انتخاب کردند.
سپيدرود از حيث تغييرات روي نيمکت شرايطش قدري عادي تر از سياه جامگان بود. گرچه علي نظرمحمدي در نيم فصل اول چند بار استعفا داد و به کار بازگشت، اما در روزي که استعفاي وي ابتدا مورد قبول مالک باشگاه قرار نگرفت، مالک در اقدامي عجيب دست به برکناري شبانه کادر فني اين تيم زد.
بغرنج ترين وضعيت در بين اين سه تيم متعلق به بخش خصوصي به تيم نفت تهران بر ميگردد. تيمي که مشکلات مالکيتي و مالياش به حدي زياد و لاينحل بود که AFC نيز حضور آنها در ليگ قهرمانان آسيا را نپذيرفت تا ذوب آهن از اين فرصت کند.
نيمکت نفت از آغاز تمرينات اين تيم تا به حال آنقدر بين علي کريمي و حميد درخشان دست به دست شد که حريفان اين تيم تا قبل از مسابقه نميدانستند تيم مقابلشان با درخشان به بازي ميآيد يا با کريمي. ويژگي مالک باشگاه نفت اين بود که در آخرين تصميمش سنت شکني کرد و براي تنوع هم که شده بعد از برکناري درخشان يک گزينه جديد به اسم آتيلا حجازي رو کرد تا در اين مورد خلاقيتي از خود نشان داده باشد!
به اين ترتيب قابل اشاره ترين ويژگي مشترک سه تيم خصوصي ليگ، جابجاييهاي متعدد روي نيمکت آنها بود. جابجاييهايي که ناشي از تصميمات آني، احساسي و عاري از منطق فوتبال است. تغييراتي که عمدتا به دليل عدم شناخت کافي مالکاني که به صرف داشتن سرمايه و براي مقاصدي نامعلوم وارد عرصه فوتبال شدهاند.
نگاهي به آخرين تغييرات نيمکت اين سه تيم نشان ميدهد گذشته از آن که هر سه مالک در بخش خصوصي به سراغ مربياني جوان و البته استقلالي رفتند، بلکه دست روي مرداني براي نشستن روي نيمکت شان گذاشتهاند که قرار است اولين سرمربيگري خود در ليگ برتر را با اين تيم ها تجربه کنند. رضا عنايتي براي سياه جامگان، اميد رضا روانخواه براي سپيدرود و حالا آتيلا حجازي براي نفت تهران.
عنايتي، حجازي و روانخواه گذشته از سوابق درخشانشان در مستطيل سبز، هيچ تجربهاي بعنوان سرمربي روي نيمکت ندارند. طبيعي است اين قبيل مربيان مسائل مالي برايشان در اولويت نيست و جذب آنها در تيمهاي بحران زده چه به لحاظ فني و چه به لحاظ مالي بسيار راحت است.
شايد مالکان اين سه تيم تا به حال يکديگر را از نزديک هم نديده باشند و شايد هيچ شناختي نسبت به هم ندارند اما عجيب است که طرز فکر همه آنها يکي است و عملکردشان بسيار به هم شباهت دارد.
راهي که اين سه تيم ميروند راهي نيست که بتوان به حضور بلند مدت مالکان و سرمايه گذاران آنها در ليگ حرفهاي اميدوار بود. اين سه تيم در کورس سقوط به ليگ يک قرار دارند و تقريبا جايي براي حضور ديگر تيمها در کورس قعر جدول نگذاشتهاند. بعيد نيست که چندي ديگر اثري از اين سرمايه گذاران بخش خصوصي در ليگ برتر نباشد و شايد بعد از آنها افراد ديگري وارد اين عرصه شوند و همين راه را ادامه بدهند. همانطور که عباسي، جهانيان و بيات راه گذشتگان خود مثل هدايتي، شفيعيزاده و ديگران را ادامه ميدهند.
نفت، سپيدرود و سياه جامگان اولين تيمهايي نبودند که از بخش خصوصي در ليگ برتر ارتزاق ميکنند و آخرين آن هم نخواهند بود. اولين تيمهاي خصوصي نيستند که با مشکلات عديده مواجه هستند و يحتمل آخرين آن هم نخواهند بود. فوتبال ايران در گذشتهها هم تيمهاي خصوصي را به خود ديده که به دليل تصميمات عجيب مالکانش راهي جز سقوط و سپس انحلال و سرنوشت نامعلوم در فوتبال نداشتهاند.
شاخص ترين تيمهاي خصوصي که در فوتبال ايران رشد کردند و به ناکجا آباد رفتند استيل آذين و استقلال اهواز بودند. البته در گذشتههاي دور نيز تيم هايي چون بهمن، عقاب و کشاورز را داشتيم که با همين شيوه چند صباحي در فوتبال بودند و سپس محو شدند.
تصميمات عجيب و خلق الساعهاي که مالکان چنين باشگاههايي که عمدتا هم شناختي از فضاي فوتبال ندارند باعث ميشود اين قبيل تيمها دوامي در فوتبال نداشته باشند. همين تصميمات است که باعث شده فعلا قعر جدول در قرق اين تيم ها باشد.